Hoe een team erbij zit, zegt vaak meer dan wat er letterlijk gezegd wordt. Het is essentiële informatie over wat er speelt en wat er nodig is.
Als teamcoach en trainer kijk ik daarom altijd ‘door het gesprek heen’. Wat is de toon, de blikrichting, het volume, het tempo? Welke emoties en sfeer voel ik? Hoe zitten mensen erbij?
Dat doe ik, omdat elk gedrag betekenis heeft. Mensen uiten daarmee (bewust of onbewust) iets wat ze voelen en/of nodig hebben.
Kijk ook eens goed naar je team. Daar kan de sleutel zitten tot verandering.
Alle gedrag heeft betekenis
Ik geef je twee simpele voorbeelden uit mijn praktijk.
1. Spanning en ontspanning
Ik sta aan het begin van een sessie met een MT over een spannend thema. In hoeverre beslissen wij integraal, ook over elkaars afdelingen?
Bij binnenkomst is er fysiek ontwijkend gedrag. Geen oogcontact, weinig open lichaamstaal. Vaak een teken van spanning. Dan komen er grappen. Niet ten koste van elkaar, wel ter relativering van gedeelde ervaringen. Iedereen lacht, reageert en er ontstaat veel oogcontact.
Na een tijdje is de groep meer op zijn gemak. Ik zie het patroon (humor als uitlaatklep) steeds terugkomen. Maar ik doe er niks expliciets mee, want ik merk dat het juiste gesprek wordt gevoerd. En deze vorm lijkt voor deze groep, in deze fase, goed te werken.
2. Wie werkt er hard?
Een heel ander team, in gesprek over te hoge werkdruk. Dat is vooraf als ‘het grote probleem’ aangedragen. Ik zie iedereen achterover leunen. Er is veel stilte, weinig interactie, ook niet non-verbaal. Niemand zit op het puntje van zijn stoel. Behalve de teamleider! Zij is hard aan het werk.
Dit vind ik een interessante tegenstelling. We hebben het toch over het grote issue van de teamleden? Ik benoem wat me opvalt. Dat triggert direct. Wat blijkt? Men heeft dit gesprek al vaker gevoerd en verwacht zo geen verandering. Waar wél behoefte aan is: de eilandjes verlaten, hulp vragen en krijgen, zonder autonomie te verliezen. Daarover praten we verder. Een veel actiever gesprek, met nieuwe inzichten en afspraken. De teamleider leunt nu achterover.
Kijk goed naar jouw team.
Wat zie je, als je aandachtig kijkt?
- Wanneer ontstaat er emotie? Enthousiasme, ergernis etc…
- Hoe zitten mensen erbij?
- Wat vind je ‘gek’?
En vraag je af: welke betekenis kan dit hebben? Je kunt je dit in stilte afvragen, óf natuurlijk: hardop, gezamenlijk. Een externe teamcoach kan daarbij helpen.