Ik hou ervan om teams te laten nadenken over hun cultuur. Over wat voor hen vanzelfsprekend is. Zo gaat het hier altijd. Maar willen we dat eigenlijk wel? Die bewustwording is vaak de start van een mooie ontwikkeling.
Ik begin graag met een spel. Een soort antropologisch onderzoekje in het eigen team. Na een aantal rondes wordt duidelijk welk gedrag het team van zichzelf herkent, en waar het last van heeft.
Dat klinkt bijvoorbeeld zo, in drie verschillende teams.
3 voorbeelden van teamcultuur
Team 1: Wij nemen genoegen met vage afspraken
- “Wij maken vage afspraken. Dan vinden we dat een discussie lang genoeg heeft geduurd. We komen er niet helemaal uit en dan zegt Martijn: ‘Pak jij dat verder op?’ Het is opvallend hoe vaak je niks meer van die afspraak hoort. (Team lacht.) Soms denken dat we duidelijke afspraken hebben, maar dan hebben we het toch weer allemaal anders geïnterpreteerd. Die vage afspraken geven natuurlijk ook wel lekker de ruimte.”
Team 2: Wij geven geen feedback
- “Feedback geven? Dat heb ik hier nog nooit meegemaakt. En als we iets zeggen, dan met een hele grote strik er omheen. We vinden het te spannend en willen het gezellig houden. Maar we klagen wel over elkaar. Ook niet echt fijn.”
Team 3: Wij trekken ons terug bij druk
- “Als hier druk ontstaat, gaan we allemaal survivallen op ons eigen eiland. Dan weten we niet eens wat de problemen van anderen zijn, laat staan of ze hulp nodig hebben. Als het vaarwater rustig is, vinden we elkaar wel. Maar zodra de druk te groot wordt, lossen we dingen ineens niet meer samen op. Waarom doen we dat eigenlijk?”
Het Spel der Ongeschreven Regels
Drie teams, drie verschillende patronen. Gedrag waar je als nieuweling misschien nog van opkijkt, maar voor je het weet doe je hetzelfde. Zit je ook op dat eiland. Want zo werkt het hier blijkbaar.
Om dit soort teampatronen bespreekbaar te maken, gebruik ik het Spel der Ongeschreven Regels van Firijn. In een aantal rondes brengt een team in beeld:
- Wat doen we, wat ons eigenlijk tegenwerkt?
- Wat is het gevolg?
- Wat zou het opleveren als we het anders doen?
- Wat is daarvoor nodig?
Deze bewustwording brengt de eerste beweging. Maar echte verandering doe je in praktijk.
Teamcultuur verander je met kleine stappen
Cultuur is zoals gezegd heel dwingend. Tegelijkertijd zijn patronen wel degelijk veranderbaar.
Ik sluit het spel dan ook af door individuele en teamacties te laten benoemen. Wat goed werkt zijn makkelijke en leuke acties om mee te gaan oefenen. Zeker dat team met die vage afspraken laat ik niet wegkomen zonder :-)
In de volgende teamsessie kijken we: Wat is gelukt en wat niet? Het team bespreekt wat verder nog nodig is en de teamcoach spiegelt ter plekke op het gedrag. Laat het team het in het hier-en-nu zien?
Zo werk je stap voor stap aan verandering. Het is altijd weer inspirerend om te zien, hoe simpele kleine acties tot grote groei kunnen leiden.