Er zijn van die uitspraken in teams, die heel veel zeggen. Iets wordt met klem uitgesproken, lijkt een vaststaand feit en er wordt instemmend bij gezucht of gelachen. Zo hoorde ik recent in drie verschillende teams:
- “Zo zijn wij nou eenmaal, lekker chaotisch.”
- “Ze luisteren toch niet naar ons.”
- “We moeten dit supergoed doen, anders gaat het mis.”
Juist omdat het met zoveel overtuiging wordt gebracht, word ik nieuwsgierig. Is zo’n uitspraak echt waar? Of is het een een overtuiging die vooral heel erg vastzit en niet helpt? In deze drie gevallen kunnen het belemmerende overtuigingen zijn. Iets wat een team heel vast gelooft, maar wat het niet verder helpt.
Belemmerende overtuigingen
Je kent belemmerende overtuigingen misschien bij jezelf. Bijvoorbeeld: “Op mijn leeftijd kan ik toch geen instrument meer leren spelen”. Is dat echt waar? Misschien. Misschien ook niet. Maar het punt is: als je dit gelooft, wordt het zéker waar.
Zo werkt het ook in groepen.
Belemmerende team-overtuigingen zijn opvattingen over het team zelf, de omgeving of het werk, die het team minder effectief maken.
Soms worden deze gedachtes letterlijk uitgesproken, zoals in de voorbeelden hierboven. Soms zie je ze terug in het gedrag, bijvoorbeeld perfectionisme.
Lopen jullie aan tegen bepaalde hobbels? Dan is het de moeite waard om te bekijken welke “waarheden” jullie geloven. En of ze wel zo waar zijn.
Hoe je team-overtuigingen ontmantelt
1.Word je bewust van de overtuiging
Overtuigingen ontmantelen begint bij herkennen dat er overtuigingen zijn. Luister dus kritisch: wat wordt vaak gezegd? Denk achter elke boude uitspraak: “Is dit echt waar?” Een externe frisse blik kan hierbij helpen.
2. Herken de impact
Wat is de impact van de overtuiging? Helpend of belemmerend? Hoe beïnvloedt hij jullie effectiviteit? Stel je eens voor als jullie het tegenovergestelde zouden denken. Hoe zouden jullie je dan anders voelen en handelen — individueel, onderling en naar jullie omgeving?
3. Herkader de overtuiging
Herkaderen betekent: kom met elkaar tot een andere, helpende, gedachte. Dat doe je natuurlijk als team samen. Wat kan ook waar zijn? Onderbouw deze nieuwe gedachte met argumenten, voorbeelden en voornemens. “Ze luisteren wél naar ons want dat blijkt uit XYZ en gaan we gewoon regelen door XYZ.”